Vroegdiagnostiek en preventie van kanker wordt alsmaar belangrijker nu de zorg onder druk staat door personeelstekort en duurdere medicijnen. Tijdige en correcte diagnoses redden levens en helpen om grip te houden op de zorgkosten. Predica Diagnostics ontwikkelt daarom een platform om moleculaire precisie-diagnoses te stellen. Als eerste wordt een test ontwikkeld die op basis van een analyse op baarmoederhals uitstrijkjes gevaarlijke voorstadia van baarmoederhalskanker signaleert op een veel accuratere manier dan nu mogelijk is. De RadboudUMC spin-off ziet ook grote mogelijkheden om in de toekomst te voorspellen met welk medicijn kankerpatienten het meest geholpen zijn, waardoor dure overbehandeling voorkomen kan worden. CEO Marco de Boer vertelt over hun innovatie en ambities.
Momenteel wordt een uitstrijkje genomen door de huisarts, of kan een vrouw zelf een uitstrijkje maken. Dat uitstrijkje wordt naar een lab opgestuurd waar met een PCR-test gekeken wordt of een mogelijk gevaarlijk HPV-virus aanwezig is. Het Humane Papilloma Virus (HPV) kan onder andere baarmoederhalskanker veroorzaken. In de ongeveer 10% van de gevallen dat het virus aanwezig is in een uitstrijkje, wordt onder de microscoop gekeken of in de uitstrijk afwijkende cellen te vinden zijn die kunnen duiden op voorlopers van baarmoederhalskanker. Op basis daarvan wordt de vrouw al dan niet voor nader onderzoek en eventuele behandeling doorgestuurd naar het ziekenhuis. In ongeveer de helft van de gevallen is dat niet nodig omdat er niets aan de hand blijkt te zijn.
Op basis van 25 jaar onderzoek
Marco: “Met onze platformtechnologie kunnen we in één stap zien of een actief HPV-virus aanwezig is, of er kwaadaardige cellen zijn én welke genen actief zijn en welke mutaties erin zitten. Dr. William Leenders heeft deze techniek na 25 jaar onderzoek aan het RadboudUMC bedacht en ontwikkeld. Wij proberen onze test geaccepteerd te krijgen in het huidige zorgsysteem om daarmee een belangrijke bijdrage te leveren aan de gezondheid van vrouwen zorgsysteem door het vroegtijdig vaststellen en voorkomen van baarmoederhalskanker’. We kunnen vrouwen niet alleen sneller uitslag geven, maar ook accurater.
Betere behandelplannen
Die snelheid en precisie is belangrijk. 1 op de 10 vrouwen krijgt de uitslag dat er een mogelijk gevaarlijke HPV is gevonden, en bij ongeveer de helft daarvan worden er ook afwijkende cellen gevonden. “Die gaan dan de medische molen in,” zegt Marco. “Elk jaar overlijden er in Nederland nog zo’n 200 tot 300 vrouwen door baarmoederhalskanker. Bizar, omdat dit type kanker veroorzaakt wordt door een virus en dus te voorkomen is met vaccinaties en regelmatige screening. Met onze techniek is het veel accurater te voorspellen welke vrouwen daadwerkelijk doorverwezen moeten worden. Dat komt omdat wij meten hoe actief HPV-infecties verlopen en of deze infecties cellen al aangezet hebben tot kankervorming. Dit doen we door in één test een combinatie van zeer veel biologische karakteristieken te meten.”
Samenwerkingen en uitdagingen
Inmiddels is Predica Diagnostics een officiële spin-off van RadboudUMC en is hun technologie gepatenteerd. Nu werken ze naar marktgang van hun eerste product voor baarmoederhalskanker. “Voor een diagnostiekbedrijf is het altijd een uitdaging om een eerste product op de markt te brengen,” vertelt Marco. “Je moet namelijk eerst kapitaal ophalen om onderzoek en ontwikkeling te kunnen doen. Gelukkig hebben we veel support gehad. We hebben vanuit OostNL een eerste investering gekregen, wat ons helpt om te groeien. Ook zoeken we de samenwerking op. Bijvoorbeeld met een Universiteit in Berlijn, en een ander Duits bedrijf maken we gebruik van Eurostars subsidie. Daarnaast hebben we ook vanuit TTT een investering gekregen. Dat is een springplank voor ons geweest, want we spreken nog regelmatig met de mensen vanuit TTT die in ons hebben geïnvesteerd. Zo komen we ook weer op bijeenkomsten over pitchen, financieringen, en certificeringen, bijvoorbeeld. In die zin heeft TTT een hoop deuren geopend.”
Waarde bieden
Marco verwacht dat het nog zo’n één à twee jaar duurt voordat ze het product op de markt kunnen introduceren. “We zijn nu nog aan het valideren, dus we hebben materiaal nodig voor deze klinische validatiestudies. Gelukkig kunnen we aan uitstrijkjes komen door onze samenwerking met het Radboud. Momenteel ontwikkelen we onze eerste prototype test, waarmee we een volgende ronde investering willen ophalen. Hiermee kunnen we zorgen dat onze technologie gecertificeerd wordt zodat we de markt opkunnen. Vervolgens willen we ook kijken hoe we tumorweefsel op eenzelfde manier kunnen analyseren, zodat ons platform ook voor andere soorten kanker te gebruiken is. We kunnen dan bijvoorbeeld veel beter voorspellen op basis van onze moleculaire precisie-diagnose welke nieuwe precisie-medicijnen goed zullen aanslaan. Zo kunnen we zorgen voor een behandeling die het beste werkt voor iedereen. Het belangrijkste is dat we iets ontwikkelen met het oog op de vraag uit de markt, ‘de unmet-need’. Dat we niet iets ontwikkelen waar niemand op zit te wachten. We willen echt waarde bieden en samenwerken met onder andere patiënten, artsen en andere stakeholders in het zorgsysteem.”